آب مقطر یا آب دیونیزه آبی بسیار زلال و شفاف و یکی از مهمترین حلالها است.
در آبهای طبیعی مقداری نمک محلول قرار دارد و وقتی از محیطهایی که آهکی و کربنات دار هستند عبور میکند با حل کردن موادی چون کربنات و یونها (کلسیم ، منیزیم و...) باعث سختی آب میشوند که این سختی با جوشاندن از بین میروند.
آب طبیعی دارای دو جز است. یک جز آن حلال (آب) و جز دیگر حل شونده (انواع نمکها) است که در آب مقطر باید این دو جز از هم جدا شده و آب خالص بماند که برای انجام این کار باید نقطهجوش هر دو ماده را بدانیم. برای تهیه آب مقطر به آب خالص حرارت میدهند تا آب بخار شده و تنها نمکها باقی بماند. سپس براثر سردکردن بخار آب و تبدیل کردن آن به مایع آب مقطر به دست میآید.
آب مقطر در مصارف پزشکی کاربردهای گوناگون از جمله تمیزکردن تجهیزات پزشکی، اسکراپ، تهیه غذای بیمار، تمیزکردن جراحات (برای جلوگیری از عفونت)،فرایندهای آزمایشگاهی و خدمات اورژانسی دارد.
آب مقطر علاوه بر استفادههای پزشکی، کاربرد خانگی نیز دارد. برای مثال از آب مقطر برای شیرخشک، قالب یخ، پختوپز، اتو کردن و تمیزکاری استفاده میشود.
آب مقطر برای موهای سر نیز بسیار مفید است. استفاده از آبهای سخت برای شستشوی موی سر باعث سنگین شدن و افتادگی مو میشود. برای کسانی که موهای فر دارند بهترین گزینه این است که بعد از شامپو کردن نهایی سرخود را با آب مقطر بشویند. این موضوع باعث میشود موهای فر آنها بهتر باقی بماند.